Cumhurbaşkanlığı tarafından TBMM’ye sunulan 12. Kalkınma Planı, Genel Kurul’da AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi. Hükümetin 2023 hedefi Türkiye’nin ilk 10’u ekonomiDünyaya gireceği tahmini ise 2053 yılına ertelendi.
TBMM Genel Kurulunda 12. Kalkınma Planı AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi. Plana göre, hükümetin 2023 hedefi olan Türkiye’nin ilk 10 ekonomiden biri olması 2053 yılında gerçekleşecek. Planda Türkiye’nin 2053 yılında ilk 10 ekonomi arasında yer alacağı belirtilirken, Türkiye’nin 2053 yılında insani gelişme endeksinde ilk 20 ülke arasında yer alacağı da savunuldu.
Planda, dijital Türk lirasının 2028 yılında dolaşıma gireceği kaydedilerek, “2028 yılında fiziki parayla birlikte kullanıma sunulacak dijital Türk lirası, tüm ekonomik özellikleriyle geliştirilecek” denildi. Sosyal ve sosyal boyutları olan ve dolaşımdaki tek para birimi haline gelecek olan finans sektörü, 2053’e giden süreçte teknoloji ihraç edecek konuma gelecektir.” ” denildi.
Planda yargı alanında alınacak tedbirler de açıklandı. “Adalet Hizmetleri” alanında hedeflenen politika ve tedbirler şöyle sıralanıyor:
“Çağının gereklerine uygun, daha liberal, kapsayıcı ve demokratik bir Anayasa hazırlanacak. Anayasada güvence altına alınan temel hak ve özgürlükler güçlendirilecek. Yeni ‘Yargı Reformu Stratejisi’ ve ‘İnsan Hakları Eylem Planı’ hayata geçirilecek Katılımcı bir hazırlık süreciyle hazırlanacak İfade özgürlüğünün güçlendirilmesi amacıyla uygulama Eksikliklerin tespitine yönelik çalışmalar yapılacak ve ülkemizde insan hakları alanında çalışan kurumların kurumsal kapasiteleri geliştirilecek.
“AİHM İLE YAPICI İŞBİRLİĞİ DEVAM EDECEK”
“BM, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin insan hakları sistemleriyle işbirliği devam edecektir.”
Onbirinci Kalkınma Planı’nda “BM, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin insan hakları sistemleriyle işbirliği devam edecek ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde aktif rol üstlenilecektir” denildi. Alınan kararlar.” AİHM kararlarına ilişkin yeni planda “alınan kararlarda söz sahibi olma konusunda aktif rol alma” hedefi yer almıyordu.
“Adalet Hizmetleri” alanında belirlenen diğer bazı politika ve tedbirler şunlardır:
“Uluslararası insan hakları sistemlerinin gündeminde olan veya gündeme getirilmesinde fayda görülen konularda alınacak kararlara ortak ev sahipliği yapılmasına yönelik faaliyetler gerçekleştirilecektir. Ayrımcılık ve nefretle mücadele güçlendirilecektir. İzleme ve kontrol Ayrımcılık ve nefretle mücadele alanında sistemler güçlendirilecek, yargının bağımsızlığı, tarafsızlığı ve şeffaflığı güçlendirilecek.
“HAKİM VE SAVCILARA YÖNELİK DİSİPLİN SÜRECİ DEĞERLENDİRİLECEK”
Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı açısından sorun teşkil eden unsurların tespitine yönelik durum analizi yapılacak ve bu konuda yeterli uygulama örnekleri ve uluslararası standartlar incelenerek bir rapor hazırlanacak. Hakim ve savcıların disiplin süreci, hukuki öngörülebilirlik, hakim olma güvencesi ve adalet arama özgürlüğü çerçevesinde gözden geçirilecek.
“Lekeden Arınma Hakkının Daha Etkin Korunması”
“Zarar görmeme hakkının daha etkin korunması amacıyla savcıların takdir yetkilerinin genişletilmesine yönelik çaba gösterilecektir.”
Plana göre tamamlayıcı emeklilik ve sağlık sigortası kapsamı genişletilecek. Planda sosyal güvenlik alanında hedeflenen uygulamalardan bazıları şöyle:
“Nüfusun yaşlanmasının sosyal güvenlik sistemi üzerindeki etkilerini azaltmak amacıyla bakım sigortası ve mesleki rehabilitasyon uygulamaları hayata geçirilecek. Yaşlı bakım hizmetlerinin finansmanını sağlayacak bakım sigortası oluşturulacak.
Emekli refahının artırılması ve bireylere ek sağlık güvencesi sağlanması amacıyla sosyal güvenlik sistemi tamamlayıcı emeklilik ve sağlık sistemleriyle desteklenecektir.
“Genel Sağlık Sigortası sisteminin sürdürülebilirliğinin güçlendirilmesi, bireylere alternatif sağlık güvencesi sağlanması ve sağlık hizmeti sunumunda kapasitenin aktif olarak kullanılması amacıyla tamamlayıcı sağlık sigortası teşvik edilecektir.”
AKKUYU DEVREYE ALINACAK
Planda öncelikli gelişim alanları arasında yer alan enerji konusunda yapılması gerekenler de sıralanıyor. Planda Akkuyu Nükleer Santrali’nin işletmeye alınacağı belirtilirken şu ifadelere yer verildi:
“Akkuyu Nükleer Santrali (NGP) tüm birimleriyle elektrik üretmeye başlayacak. Nükleer santral konseyinin gücünün artırılmasına yönelik çalışmalar devam edecek. Küçük modüler reaktörler, füzyon teknolojileri ve ileri üretim gibi yeni teknolojiler üzerinde çalışmalar yapılacak. Nükleer atıkların güvenli bir şekilde bertarafına yönelik “Tesis kurulmasına yönelik çalışmalar yapılacak.”
EĞİTİMDE “YARDIMCILAR” İSTİHDAM EDİLECEK
Planda hayırseverlerin eğitime teşvik edilmesi hedefi de yer aldı. Plandaki bu hedef; “Hayırseverlerden ve özel kuruluşlardan gelecek fonların öncelikli olarak okul öncesi eğitim alanına yönlendirilmesi teşvik edilecek. Fiziki alana ihtiyaç duyulmayan bölgelerde hayırseverlerin yapacağı maddi katkılar cari harcamalara yönlendirilecek. eğitim takviyeleri ve öğretim materyalleri gibi. Üniversitelere yapılan yardım ve bağışlar teşvik edilecektir” denildi. Ayrıca planda, müfredatta “milli, manevi ve ahlaki” değerlerin esas alınacağı, “Müfredatların küresel gelişmelere ve ihtiyaçlara uygun olarak milli, manevi, milli, manevi, sosyal değerleri esas alarak güncelleneceği” belirtildi. ahlaki ve evrensel değerler ile dijital içeriğin nitelik ve niceliği artırılacaktır.”
YOKSULLUK NESİLLERE AKTARILIYOR
Planda çocuklara yönelik yapılacaklar da sıralanırken, “Yoksulluğun kuşaklar arası aktarımının azaltılması ve fırsat eşitliğinin artırılması amacıyla çocukların bireysel ihtiyaçlarına yönelik uygulamalar hayata geçirilecek” denildi. Planda sosyal yardımlara ilişkin yapılacaklar arasında şunlar yer aldı:
“Sosyal yardım sistemi yeniden gözden geçirilerek, işgücüne katılıma engel olmayacak, aile odaklı ve kişi başına asgari geliri güvence altına alacak entegre bir yapıda yeniden yapılandırılacaktır. Sosyal yardımlar fırsat eşitliği gözetilerek gerçekleştirilecektir. “
GAYRİMENKUL KAYIT EDİLECEK
Planda ayrıca ilgili kurumlarla koordineli olarak gayrimenkullerin güncel değerlerinin kayıt altına alınacağı bir veri tabanı oluşturulacağı da belirtildi. Planda, “Gayrimenkul değerlemesi için, ilgili kurumlara uygun olarak gayrimenkullerin güncel değerlerinin kaydedildiği bir veri tabanı oluşturulacak ve bilgisayar tabanlı toplu değerleme yöntemlerinin uygulanmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır.”
İSTANBUL DEPREMİNE KARŞI KENTSEL DÖNÜŞÜM
Planda ayrıca Marmara Bölgesi’ndeki olası depremlere karşı yapıların güçlendirilmesi de yer aldı. Planda, İstanbul’a ilişkin “İstanbul başta olmak üzere riskli yapı stokunun dönüşümünü hızlandırmak amacıyla mevzuat düzenlemeleri yapılacak” belirtildi.
YARIM MİLYON KONUT SÖZÜ
Planda ayrıca TOKİ’nin dar ve orta gelirlilere yönelik ürettiği konut sayısının 2022 yılında 60 bin 440 olacağı, 2028 yılında ise bu sayının 500 bine çıkarılması hedefine de yer verildi. Planda yapılması gerekenlerden bazıları da yer aldı. Ülkedeki konut sorununa ilişkin yapılanlar ise şöyle belirtiliyor:
“Özellikle kentlerde konut sorununa sağlıklı çözümler üretebilmek amacıyla dar gelirlilere, kadınlara, engellilere ve gençlere yönelik toplu konut uygulamaları gerçekleştirilecek. Acil barınma ihtiyacının karşılanması amacıyla yapılan düzenlemeler sonrasında afetler ve imar mevzuatındaki değişiklikler, sürdürülebilir konut ortamı, uygulamadaki faaliyet, afetlere karşı riskin azaltılması ve Dayanıklılık eskisinden daha sağlam inşaat ilkeleri doğrultusunda gözden geçirilecek, kaçak yapı stoku ortaya çıkarılacak ve kaçak yapılaşmanın önlenmesine yönelik tedbirler alınacaktır. Afetzedelerin barınma ihtiyaçlarının en kısa sürede karşılanması amacıyla afet evlerinin inşasında hak sahipliği, geri ödeme ve finansman prosedürlerine ilişkin mevzuat yeniden görüşülecektir.”
GÖRÜŞME DEVAM EDECEK
Planda kamu sektörü personel alımlarında hayata geçirilecek uygulamalar şu şekilde belirtildi:
“Kamu görevlerine ilk kez atanacaklar için mevcut sınav sistemi mevzuat ve uygulama yönleriyle gözden geçirilecek, görevin niteliği gereği sınırlı durumlarda sözlü sınav yapılması sağlanacaktır. Sınav kurullarının tarafsızlığını koruyacak, şeffaflık, adalet ve eşitlik ilkelerini güçlendirecek düzenlemeler yapılacak.”
